Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Racambolo
Allium scorodoprasum
Amaryllidaceae Alliaceae
Àutri noum : Rocambolo, Aiet-d'Espagno.
Noms en français : Rocambole, Ail rocambole.
Descripcioun :La racambolo es un grand aiet prim emé de fueio larjo (10 à 15 mm) e claro d'ounte se vèi uno grosso costo. Trachis en mountagno dins li prado, lis ermas e li meissoun. Se recounèis à si bousseleto vióuleto founso à quàsi negro, au mitan de quàuqui flour pourpro dins un brout de 2 à 3 cm de larg.
Usanço :Es uno planto manjadisso, li fueio e li bousseleto se bouton dins lou manja dóu meme biais que l'aiet cultiva. Coume tóuti lis aiet èi bon pèr la santa de proun de biais (vèire çai-souto : anti-óussidanto, anti-enflamativo, anti-bateriano...). Ei pèr eisèmple vertuouso contro li verdau.
Port : Erbo
Taio : 60 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Meissoun
- Prado
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium scorodoprasum L., 1753